همه‌ی ما در مورد تاثیر غذاهای دریایی بر سلامتی چیزهای بسیاری شنیده‌ایم و احتمالاً در سبد غذایی خود مصرف ماهی و میگو را به خوبی گنجانده‌ایم. در واقع دریا (به عنوان یک سیستم زیستی) به خاطر وجود شرایط بسیار متفاوت با خشکی، بستری به شدت غنی برای رشد انواع موجودات زنده با ویژگیهای خاص و مواد مغزی و حتی خاصیتهای درمانی بسیار است. البته علی‌رغم گسترش دانش بشری، هنوز بیش از 90 درصد از موجودات دریایی برای ما ناشناخته هستند. با این حال روز به روز بر کاربردهای شناخته شده موجودات دریایی بعنوان غذا و دارو افزوده می‌شود. یکی از فوق‌العاده‌ترین زیست کنندگان در دریا جلبکی به نام اسپیرولینا است. خوشبختانه به لطف خداوند، اقلیم کشور عزیزمان ایران با دارا بودن دسترسی گسترده به آبهای شور دریا امکان فرآوری و تولید این محصول ارزشمند را فراهم کرده است. 

اسپیرولینا چیست و چرا به عنوان یک اَبَر غذا شناخته می‌شود؟

اسپیرولینا به عنوان یکی از محبوبترین مکمل‌های غذایی در سرتاسر جهان؛ به عنوان بهترین مکمل غذایی درسال 2018 انتخاب شده است. این جلبک سبز-آبیِ دریای شور فراتر از یک ماده غذایی، به عنوان یک "سوپر فود یا اَبَرغذا" شناخته می‌شود تا جایی که ناسا اسپیرولینا را برای ساکنین در ایستگاه فضایی بین المللی به عنوان غذای فضانوردان انتخاب کرده است. بسیاری از آن به عنوان بهترین غذای آینده انسان یاد می‌کنند. تاثیرات شگرف این جلبک بر حفظ قدرت و حجم ماهیچه، افزایش انرژی، تناسب اندام، جبران نیازهای گیاهخواران، کاهش التهاب، جوانسازی، پیشگیری از سرطان و دیابت، درمان کم‌خونی، سلامت کبد، چشم، مغز و پوست غیرقابل چشم پوشی است.

چرا جلبک اسپیرولینا سوپرمغذی است؟

اسپیرولینا یک مکمل کاملا ارگانیک و طبیعی است که دارای میزان شگفت انگیزی از مواد مغذی مورد نیاز بدن مانند ویتامین‌های گروه B، بتا کاروتن، ویتامین E، اسیدهای چرب ضروری و مواد معدنی همچون آهن، مس، روی، منگنز و فیبر خوراکی می‌باشد. اسپیرولینا همچنین دارای آنتی اکسیدانی بسیار قوی بوده که از آن به عنوان بمب آنتی اکسیدان یاد می‌شود.  بیش از 70% بافت این جلبک از پروتئین با کیفیت بالا تشکیل شده که دارای تمامی اسید آمینه‌های ضروری مورد نیاز بدن ماست و به دلیل نداشتن دیواره سلولی برخلاف سایر پروتئین‌های گیاهی، به سرعت جذب بدن می‌شود. تمام این مواد به بهبود شرایط گوارشی شما کمک کرده و با از بین بردن سموم بدن باعث شادابی و طراوت شما می‌گردند. همچنین اسپیرولینا با مکانیسم‌هایی موجب کاهش اشتها در افراد دارای اضافه وزن می‌شود و سوخت ساز بدن را افزایش می‌دهد که این خبر فوق‌العاده‌ای برای افراد دارای اضافه وزن است.

نکته جالب توجه اینکه این جلبک مصارف صنعتی نیز دارد و به عنوان غذای دام و طیور استفاده می‌شود. همچنین در شیرینی پزی هم قابل استفاده است که به عنوان یک منبع غذایی سالم و با کیفیت از آن استفاده می‌شود. البته توجه داشته باشید که با توجه به محیط کشتی که در آن اسپیرولینا رشد کرده است مواد مغذی آن میتواند کاملا متفاوت باشد. برای مثال مقدار پروتئین آن از 50 تا بیش از 70 درصد میتواند اختلاف داشته باشد. همینطور بعضی از انواع اسپیرولینا مانند انواع چینی و هندی که به کشور ما وارد می‌شوند ممکن است به میکروب‌ها و یا فلزات سنگین آلوده باشند! بنابراین در هنگام خرید این محصول حتماً به محل تولید آن توجه کافی داشته باشید.

با شگفتی های اسپیرواینا آشنا شوید!

• بیشتر از هر ماده غذایی دیگری، حتی 25 برابر هویج، بتاکاروتن دارد.
• 12 برابر بیشتر از جگر گاو آهن دارد.
• غنی ترین منبع ویتامین A است.
• حداقل 60% اسپیرولینا را پروتئین تشکیل داده است که دارای تمام آمینواسیدهای ضروری است.
• غنی ترین ماده غذایی دارای اسید چرب ضروری GLA است.
• دارای امگا3، DHA و EPA است.
• 3 برابر جوانه گندم دارای ویتامین E است.
• دارای آنتی‌اکسیدان فایکوسیانین است که از آن به عنوان بمب آنتی‌اکسیدان یاد می‌شود.
• چربی سوز طبیعی است که موجب افزایش متابولیسم بدن می‌شود.

مزایای جلبک اسپیرولینا و مکمل آن:

با توجه به مطالعات انجام شده اسپرولینا می‌تواند به بهبود بیش فعالی، سرطان، خستگی، کلسترول و چربی بالا، التهاب، دیابت و همینطور بیماری های قلبی عروقی کمک کند. اما این تنها خاصیت این جلبک دریای نیست. کاهش وزن، افزایش انرژی و تقویت سیستم ایمنی بدن از دیگر مزایای استفاده از مکمل اسپیرولینا هستند. با مهمترین تاثیرات این جلبک خاص آشنا می شویم:

• پروتئین بالا

یکی از مشکلات عمده ورزشکاران و گیاهخواران دشواری دریافت پروتئین کافی از مواد غذایی است که این امر موجب می‌شود که برای دریافت پروتئین کافی مجبور به استفاده از مکمل‌ها شوند. همانطور که گفته شد 70% اسپیرولینا را پروتئین با کیفیت بالا و زود جذب تشکیل داده است که می‌تواند پروتئین مورد نیاز بدن  را تامین کند. همچنین مصرف اسپیرولینا در ورزشکاران می‌تواند باعث افزایش تمرکز، انرژی و سرعت شود و عملکرد آن‌ها را افزایش دهد.

• کاهش کلسترول بد

چربی و کلسترول بالا با توجه به رژیم غذایی امروزه ما به یکی از رایج ترین اختلالات خون تبدیل شده است. ابتلا به این بیماری حالا در سنین نوجوانی هم دیده می شود که متاسفانه به دلیل کاهش استفاده از سبزیجات و بیشتر شدن مصرف غذاهای پرکربوهیدرات، تصفیه شده و پر چرب است. در مطالعاتی که در نشریه تغذیه و متابولیسم منتشر شده است استفاده از مکمل اسپیرولینا بعد از چند ماه باعث کاهش چشمگیر کلسترول مضر یا همان LDL  و افزایش HDL می گردد. مصرف این مکمل متابولیسم چربی را افزایش می دهد که برای کاهش وزن نیز امری ضروری است.

• آلرژی

نتایج آزمایشاتی که از تاثیرات اسپیرولینا بر درمان آلرژی دیده شده است بسیار امیدوارکننده است. برای مثال مصرف مکمل این جلبک سبز-آبی باعث کاهش علائم آلرژی همچون عطسه، گرفتگی، خارش بینی و مشکلات تنفسی می گردد. اسپیرولینا دارای مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا3 می باشد که می‌توانند موجب کاهش التهاب و آلرژی در بدن شوند.

• سرطان دهان

بله سرطان دهان! شاید تعجب کنید که این نوع سرطان هم وجود داشته باشد، اما این سرطان در افراد سیگاری و یا تمام افرادی که به نحوی با دود تنباکو در ارتباط هستند، این سرطان شایع است. تحقیقات نشان دادند مصرف یک سال مکمل اسپیرولینا علائم پیش سرطانی را در این افراد برطرف می کند که بسیار خبر خوبی برای افرادی که در معرض این سرطان قرار دارند می‌باشد.

• آنتی اکسیدان و ضد التهاب قوی

اسپیرولینا دارای مواد آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی است که بدن را از سموم پاک می کند و رادیکال های آزاد تولید شده ناشی از استرس را از بین می برد.  در نتیجه بدن از شر ااتهاب و سمومی که یکی از عوامل اصلی چاقی، سرطان و انواع بیماری های قلبی هستند خلاص می شود.

• کالری کم و کاهش وزن

یک قاشق غذاخوری از اسپیرولینا تنها 20 کالری دارد. برای کاهش وزن خوردن مواد غذایی که در عین مغذی بودن کالری کمی داشته باشند از شروط اصلی است، چرا که باعث تعادل منفی انرژی در بدن می شوند. همچنین مصرف 2 تا 3 گرم اسپیرولینا 1 ساعت قبل از وعده‌های اصلی غذایی می‌تواند موجب کاهش اشتها شود. اسپیرولینا باعث افزایش متابولیسم بدن و چربی‌سوزی می‌شود که این امرمی‌تواند به روند کاهش وزن افراد سرعت بخشد. با اضافه کردن اسپیرولینا به نوشیدنی صبحانه­تان بدون نگرانی از افزایش وزن، روز خود را شروع کنید.

• کاهش قندخون و بهبود دیابت

قند خون بالا احتمال مقاومت به هورمون انسولین، چاقی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و دیابت را در بدن بالا میبرد. اسپیرولینا با تنظیم قند خون در بدن به بهبود دیابت کمک می کند. در نتیجه با استفاده از مکمل اسپیرولینا در رژیم غذایی خود می توانید از پیک انسولین (بالا رفتن ناگهانی انسولین و کاهش ناگهانی قند خون) جلوگیری کنید و در ادامه چاقی را پشت سر بگذارید. توجه داشته باشید که اگر از داروهای کاهنده فشار خون استفاده می‌کنید اسپیرولینا را با فاصله چند ساعته از مصرف دارو مصرف کنید چرا که مصرف همزمان هر دو ممکن است سطح قند خون شما را بیش از اندازه پایین بیاورد.

• کاهش فشار خون

اسپیرولینا کمک می کند تا فشار خون سیستولیک و دیاستولیک خود را پایین بیارید و این موضوع  این جلبک را به یک عامل ضد فشار خون قوی تبدیل کرده است. فشار خون بالا و استرس منجر به افزایش وزن می شود که در نهایت خود نیز عاملی برای بیشتر شدن فشار خون است و این سیکل معیوب ادامه پیدا می کند. استفاده از مکمل اسپریولینا شما را از چاقی شکمی ناشی از فشار خون بالا نجات می دهد.

عوارض جانبی اسپیرولینا

با وجود اینکه عوارض جانبی اسپیرولینا بسیار نادر است اما ممکن است در بعضی افراد، سردرد، واکنش های آلرژیک، درد ماهیچه، بی خوابی و عرق کردن دیده شود. افرادی که به غذاهای دریای مانند ماهی و میگو آلرژی دارند باید از مصرف اسپیرولینا پرهیز کنند. اگر دچار بیماری های تیروئیدی هستید و یا به بیماری های خود ایمنی، نقرس، سنگ کلیه، فنیل کتونوری مبتلا هستید، حتما قبل از مصرف این مکمل با پزشک خود مشورت کنید. در صورت بارداری و یا شیردهی نیز بهتر است با یک مشاور تغذیه درمورد مصرف اسپیرولینا صحبت کنید.

اندازه مصرف

به طور کلی مصرف 1 تا 10 گرم در روز اسپیرولینا توصیه شده است. اما با توجه به نتایج تحقیقات مختلف دوزهای زیر پیشنهاد می‌شود:

• برای ارتقا سطح سلامتی در افراد بزرگسال 3 تا 6 گرم در روز

• برای کاهش وزن 4 تا 6 گرم در روز

• برای افراد گیاهخوار 6 تا 10 گرم در روز
• برای ورزشکاران 5-8 گرم در روزهای عادی و در روز تمرینات ورزشی 8 تا 10 گرم در روز توصیه می‌شود. طبق یک قاعده بر حسب هر 10 کیلوگرم وزن بدن، 0.3 تا 0.7 گرم اسپیرولینا می توان مصرف کرد. لازم به ذکر است که برخی از افرادی که بدنسازی کار می‌کنند تا 50 گرم در روز نیز مصرف می‌کنند.
• برای کاهش کلسترول خون 3 تا 10 گرم در روز 

• برای کاهش فشار خون 4.5 گرم در روز

• برای پایین آوردن قند خون 2 گرم در روز

قابل ذکر است که مصرف 20 گرم اسپیرولینا در روز عوارض جانبی خاصی را ایجاد نکرده است. باید یادور شد که مصرف اسپیرولینا به شکل پودر خوراکی بیشتر توصیه می شود، زیرا در حالت پودر جذب مواد مغذی بیشتر است و بر خلاف قرص هیج گونه مواد شیمیایی‌ در آن وجود ندارد.

دستورالعمل‌های غذایی برای استفاده روزانه از اسپیرولینا

اسپیرولینا یکی از سوپرفودهایی است که با تمام آنچه در مورد مزایای آن گفتیم ممکن است در عمل برای خوردن پودر خوراکی آن به تنهایی دچار مشکل شوید. در نتیجه داشتن دستورالعمل های غذایی مناسب و خوشمزه به شما کمک می کند که این مکمل فوق العاده را بهتر مصرف کنید. گرچه به سادگی می‌توانید اسپیرولینا را با دوغ، ماست، شیر طعم‌دار، آبمیوه، سالاد و غذاهای مختلف خود مخلوط کرده و میل کنید. ما به شما چند دستور غذایی معرفی می کنیم که در عین سادگی بسیار خوشمزه هستند و مواد مغذی بدن شما را تامین می کنند. 

اسموتی اسپیرولینای لیمویی

مواد تشکیل دهنده:

• 1 موز
• 1 قاشق غذاخوری اسپیرولینا
• 1 لیوان شیر
• نصف لیوان آووکادو
• 1 چوب دراچین پودرشده
• 1 لیمو

دستورالعمل: کافی است تمام مواد را در مخلوط کن بریزید و سپس میل کنید!

پستو اسپیرولینا باسیلی

مواد تشکیل دهنده:

• 1 فنجان آجیل
• نصف فنجان مخمر
• 3 خوشه انگور تازه
• نمک دریایی
• فلفل سیاه تازه
• 1 قاشق غذاخوری روغن زیتون
• 1 قاشق چایخوری پودر اسپیرولینا
• آب 1 لیمو
• مفداری ریحان و سیر

دستورالعمل:

1.ریحان و سیر را در مخلوط کن بریزید.

2.آجیل و روغن زیتون را اضافه کنید و دوباره مخلوط کنید.

3.آب لیمو، مخمر و پودر اسپیرولینا را روی آن بریزید.

4.حال سس آماده شده را روی پاستای خود بریزید و میل کنید.

ترافل کرم شکلاتی اسپیرولینا

مواد تشکیل دهنده:

• 2 لیوان بادام
• 1 قاشق غذاخوری اسپیرولینا
• نصف لیوان سیروپ برنج
• 1 قاشق چایخوری عصاره وانیل

مواد روکش شکلاتی:

• 1 لیوان کره کاکائو
• 1 لیوان پودر کاکائو
• نصف لیوان سیروپ برنج

دستورالعمل:

1. بادام خیسانده را در مخلوط کن ریخته و با سیروپ، عصاره وانیل و اسپیرولینا مخلوط کنید.

2. یک ساعت در فریزر بگذارید تا خودش را بگیرد.

3. به اندازه یک قاشق از آن را بردارید به شکل توپ در بیاورید و روی سینی چرب بگذارید.

دستورالعمل روکش شکلاتی:

1. کره کاکائو را آب کنید و سپس با پودر کاکائو و سیروپ مخلوط کنید.

2. توپک های کرم اسپیرولیان را در آن آغشته کنید.

3. توپک های کاکائویی را برای 30 تا 45 دقیقه در فریزر بگذارید.

اسپیرولینای خرمایی

 مواد روکش شکلاتی:

• 1 فنجان مخلوط مغزها
• 10 خرمای له شده
• یک­سوم فنجان کره بادام
• 1-2 قاشق غذاخوری پودر اسپیرولینا
• 1 قاشق چایخوری عصاره وانیلی
• مقداری نمک

دستورالعمل:

1. خرما و مغزها را در مخلوط کن بریزید.

2. حال بقیه مواد را اضافه کرده و دوباره مخلوط کنید.

3. مواد را به اندازه 1 قاشق برداشته و به شکل توپ در بیاورید.

4. برای 2 تا 3 روز در فریزر بگذارید.

کرم دارچینی اسپیرولینا

 مواد تشکیل دهده:

• 1 فنجان آجیل خام، خیس شده
• نصف قاشق چای خوری اسپیرولینا
• نصف فنجان سیروپ مالت برنج
• 1 قاشق چایخوری دارچین
• 5 فنجان آب معدنی

دستورالعمل:

1. بادام ها را خیس کرده و 8 ساعت در لیوان آب نگه دارید.

2. آنها را خشک کنید و در مخلوط کن بریزید.

3. سیروپ، دارچین و اسپیرولینا را اضافه کنید.

4.مواد را مخلوط کنید تا به شکل کرم دربیاید.

5. به مدت 5 روز در فریزر نگه دارید.

اسموتی توت اسپیرولینا

 مواد تشکیل دهنده:

·         1-2 فنجان شیر نارگیل

·         1 فنجان یخ زده باقلا سبز

·         نصف موز یخ زده

·         2 قاشق چای خوری پودر اسپریولینا

·         نصف مشت اسفناج تازه

·         نصف مشت کلم تازه

دستورالعمل:

تمامی مواد را مخلوط کنید و سپس در یخچال بگذارید تا خنک شود.

اگر به این سوپرفود علاقمند شدید و علاقمند به مصرف آن هستید، کافیست روی لینک زیر کلیک نموده و پس از بهره‌مند شدن از مشاوره‌ی متخصص تغذیه در این خصوص، این محصول دانش‌بنیان را تهیه نمایید.