سلآموز بیاموز تا سالم باشی

بعلت تغییرات در سبک زندگی و عوامل محیطی متعدد، تعداد مرگ و میر در اثر بیماری پرفشاری خون در بین ایرانیان در 25 سال گذشته نزدیک به 40 درصد افزایش داشته است. این موضوع باعث احساس خطر شدید درباره " بحران مرگ زودرس نیمی از ایرانیان " شده است. با وجود اهمیت بسیار بالای این موضوع اما 6.5 میلیون ایرانی از ابتلا به فشار خون بالا بی خبرند.

به نقل از کانال رسمی پروفسور ملک زاده، در یک مطالعه پژوهشی گسترده در گلستان که بر روی بیش از 50 هزار نفرانجام شد، نتایج نشان داد که 42 درصد از افراد مورد بررسی، فشار خون بالا داشتند و در بین مبتلایان، تنها 46 درصد از بیماری خود خبر داشتند.

عدم توجه کافی جامعه پزشکی و جدی گرفته نشدن فشار خون بالا توسط مردم دوعامل مهم بی خبری مبتلایان فشار خون بالا از ابتلاست. دانشمندان علم اپیدمیولوژی بر این باورند که با کنترل و بهینه سازی این دو عامل می توان شاهد کاهش ۲۵ درصدی مرگ های ناشی از سکته های قلبی و مغزی در ایران بود. شاید دانستن این موضوع برای شما نیز ضروری باشد که 50 درصد مرگ و میرها در ایران در اثر بیماریهای قلبی عروقی رخ می دهد که 1 مورد از هر سه مورد این مرگ ومیرها به علت فشار خون بالاست.  به همین دلیل است که بیماری فشار خون بالا را قاتل خاموش نیز نامیده اند. این قاتل خاموش سالانه جان 33 هزار ایرانی زیر ۵۵ سال را در اثر عارضه های قلبی و عروقی می‌گیرد.

توصیه‌ی اکیدی که می توان به آن اشاره داشت این است که همه به هر دلیلی که به مطب پزشک مراجعه می‌کنید، از پزشک خود بخواهید که فشار خونتان را چک کند. برای این که میزان فشار خون با دقت بیشتری گرفته شود لازم است که پس از حداقل 5 دقیقه استراحت یا نشستن بر روی صندلی، فشار خون شما اندازه گیری شود. چرا که فعالیت هایی نظیر بالا رفتن از پله و حتی راه رفتن مقداری فشار خون افراد را بالاتر می‌برد. از طرفی لازم است همه پزشکان گرانقدر نیز خود را ملزم بدانند فشار خون تمام بیماران را فارغ از علت مراجعه اندازه گیری کنند. در واقع باید اشاره کرد که فشارخون عمر بیماران را کوتاه می‌کند و ازهر بیماری دیگری خطرناک تر است.

اقدام ساده کنترل فشار خون در مطب ها در پیشگیری از مرگهای زودرس که نصف جمعیت ایران را گرفتار کرده بسیار موثر است. آمارها بیانگر این حقیقت است که نیمی از جمعیت ایران با رسیدن به سن ۵۵ سالگی مبتلا به فشار خون بالا می شوند. به همین دلیل و برای پیشگیری توصیه می شود که همه افراد باید از سن ۳۵ سالگی فشار خون خود را چک کنند.

اندازه گیری فشار خون باید اساسا هر ماه یا دست کم هر دو - سه ماه انجام شود و در این بین، افراد مشکوک به فشار خون بالا بایستی در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرند.

فشار خون یک بیماری خاموش و عمدتا بی علامت و خطرناک است، اما بی حالی، خستگی عمومی و سردرد از نشانه های شایع و مهم خطر فشار خون بالا هستند.

یکی از راه های ساده کنترل فشار خون، استفاده از دستگاه های فشارسنج در منزل است و بهتر است خانواده ها این دستگاه را داشته باشند و فشار خون اعضای خانواده به طور مرتب چک شده و در صورت نیاز درمان شود.

نتایج مطالعه کوهورت پارس در استان فارس نشان داده است که تنها ۵۰ درصد مبتلایان فشار خون که از بیماری خود اطلاع دارند، بیماری شان کنترل می‌شود و در بین افرادی که فشار خونشان کنترل می شود نیز، فقط ۵۰ درصد درمان می شوند.

بررسی نمونه های حاضر در مطالعه کوهورت گلستان نیز حاکی از آن بوده که تنها ۳۲ درصد افراد مبتلا به فشار خون شناسایی شده، بیماری را تحت کنترل داشته اند.

یکی از مشکلات موجود در درمان فشار خون، انجام ندادن هیچ گونه اقدامی برای درمان، علی‌رغم آگاهی از ابتلا است. مشکل دیگر نقص در روند درمان است. به طوری که داروها به درستی و کامل مصرف نمی شوند. این در حالیست که هم اکنون داروهای درمان فشار خون با کیفیت بسیار مناسب و ارزان در کشور تولید می شوند و در دسترس هستند.

مصرف بالای نمک، بی تحرکی یا عدم تحرک کافی، اضافه وزن و چاقی، چربی خون بالا، مصرف الکل، رژیم غذایی ، منطقه محل سکونت، سبک زندگی، ژنتیک، آلودگی هوا، استرس و فشارهای ناشی از آن و برخی عوامل موثر در فرایند رشد جنین و دوران کودکی از عوامل فشار خون بالا هستند. مصرف روزانه نمک در ایران بیش از دو برابر استاندارد جهانی است به طوری که در دنیا ۵ گرم و در ایران ۱۱ گرم است. مصرف نمک تنها در ۱۲ درصد ایرانی ها، محدوده سالم را رعایت کرده است.

در ایران 29 میلیون نفر از افراد اضافه وزن داشته و یا چاق هستند. چاقی و اضافه وزن نیز یک عامل ایجاد کننده جدی برای فشار خون است. خوشبختانه عوامل مربوط به سبک زندگی نظیر اضافه وزن را می‌توان با اراده، برنامه ریزی و دریافت مشاوره صحیح و به موقع کنترل کرد.