سلآموز بیاموز تا سالم باشی

آندومتریوز بیماری است که در تعداد نسبتاً زیادی از خانم هایی که در سن باروری هستند دیده می شود. نام این بیماری از واژه ی آندومتر یعنی بافتی که سطح داخلی رحم را می پوشاند و هر ماه در دوره ی قاعدگی رشد کرده و سپس ریزش می کند، گرفته شده است. در واقع بافت اندومتر باید فقط درون رحم وجود داشته باشد، در اندومتریوز بافتی شبیه آندومتر در خارج از رحم دیده می شود. بنابراین این بیماری زمانی اتفاق می افتد که بافت پوشاننده ی داخل رحم (آندومتر) در بعضی دیگر از اعضای بدن که بیشتر در شکم و لگن قرار دارند نیز به وجود آمده و شروع به رشد نماید.

این بیماری در برخی اعضای بدن مانند تخمدان ها، سطح بیرونی رحم، لوله های رحمی، بافت های لگنی و فضایی که بین روده ها، مثانه و رحم وجود دارد، بیشتر دیده می شود. این بیماری در محل هایی مانند روده ی بزرگ، مثانه، روده ی کوچک و آپاندیس کمتر ایجاد می شود و به ندرت ممکن است این بیماری در جاهای دورتر از دستگاه تناسلی دیده شود. بافت آندومتر در هر قسمت از بدن که باشد مانند آندومتر درون رحم نسبت به هورمون هایی که ماهیانه باعث قاعدگی می شوند، حساس خواهد بود. بنابراین این بافت در طول دوره ی قاعدگی رشد کرده و در پایان دوره ریزش وخونریزی می کند.

در شرایط طبیعی خون قاعدگی از راهی که در مسیر واژه وجود دارد، خارج می شود. در حالی که در آندومتریوز به دلیل اینکه بافت هایی در خارج از رحم وجود دارند مسیری برای خروج خون قاعدگی و بافت های همراه آن وجود ندارد. این خون در داخل بدن ریخته می شود. وقتی خون به داخل بدن ریخته شود باعث تحریک بافت اطراف؛ درد و چسبندگی می گردد و کم کم باعث افزایش درد قاعدگی و حتی در هنگام تماس جنسی و یا اجابت مزاج می شود.

 10 درصد از زنان در سنین باروری ممکن است آندومتریوز داشته باشند. عده ای از زنان مبتلا به اندومتریوز ممکن است مشکلات کمی را احساس کنند ولی برخی از خانم های مبتلا به آندومتریوز درد های شدید قاعدگی، دردهای طولانی مدت لگن و رابطه جنسی دردناک را تجربه می نمایند. در برخی افراد ممکن است ناباروری علامت ابتلا به اندومتریوز باشد.

گاهی اندومتریوز وقتی تشخیص داده می شود که بیمار به دلیل دیگری مثل کیست تخمدان مکرر و یا دلایل دیگر مورد عمل جراحی لگنی قرار می گیرد. آندومتریوز معمولاً از سنین نوجوانی و جوانی شروع شده و بعد از چند سال (حدود 2 الی 8 سال) خود را نشان می دهد. بیماری آندومتریوز هم در زنان دارای فرزند و هم در زنانی که تا به حال بچه دار نشده اند، دیده می شود.

اندومتریوز به تنهایی از روی علایم قابل تشخیص قطعی نیست. پزشک ممکن است در موارد زیر مشکوک شود:

وجود مشکلات باروری

دردهای شدید قاعدگی ناشی از گرفتگی عضلانی

وجود درد به هنگام تماس جنسی

دردهای مزمن لگنی

کیست تخمدانی طولانی مدت

 اندومتروز به تنهایی از روی علائم قابل تشخیص نیست، اما هر خانمی می تواند بر اساس علائمی که تجربه می کند و با پاسخ دادن به سوالاتی ساده که برای این بیماری طراحی شده است خود را ارزیابی نموده و بر اساس نمره ای که از این سوالات بدست می آورد، خود را سالم تلقی نماید و یا اینکه با شک به وجود این بیماری برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نماید. در ادامه این سوالات آورده شده است و شما می توانید با پاسخ دادن به این سوالات در خصوص احتمال وجود یا عدم وجود این بیماری خود را ارزیابی کنید.

1) آیا در طول شش ماه گذشته دردهای شدید قاعدگی که معمولاً باعث عدم حضور شما در محل کار یا مدرسه می گردد و یا باعث می شود که نتوانید فعالیت های روزانه خود را انجام دهید، داشته اید؟

         بلی                                خیر  

2) آیا در طول شش ماه گذشته درد لگنی در مواقعی غیر از هنگام قاعدگی داشته اید؟

        بلی                                خیر  

3) در صورت متاهل بودن آیا در طول شش ماه گذشته درد در هنگام تماس جنسی را تجربه کرده اید؟

       بلی                                خیر  

4) آیا دوره قاعدگی شما به شکل غیر معمول طولانی بوده است؟ (قاعدگی بین 4 تا 8 روز طبیعی است)

      بلی                               خیر  

5) آیا در طول شش ماه گذشته در زمان سیکل قاعدگی خود، خونریزی سنگینی داشته اید؟

      بلی                                خیر  

6) آیا در طول شش ماه گذشته دوره های قاعدگی شما نامنظم بوده است؟

     بلی                               خیر  

7) آیا دردهای روده ای در حین اجابت مزاج به خصوص هنگام قاعدگی را تجربه نموده اید؟

     بلی                               خیر  

8) آیا یبوست یا اسهال را که به خصوص در زمان قاعدگی بدتر می شود، داشته اید؟

     بلی                                خیر 

9) آیا بیش از یک سال است که برای بارداری تلاش می کنید و باردار نشده اید؟

     بلی                                خیر 

10) آیا هنگام ادرار کردن درد داشته اید؟

     بلی                                خیر 

11) آیا سابقه ی خانوادگی اندومتریوز داشته اید؟

     بلی                               خیر 

12) آیا افسردگی یا خستگی غیر معمول داشته اید؟

     بلی                               خیر  

در صورتی که به بیش از 5 سوال از سوالات بالا پاسخ مثبت داده اید، برای مشاوره بیشتر به پزشک خود مراجعه نمایید.